Ông Trump đề nghị Tổng thống Israel ân xá cho Thủ tướng Netanyahu

Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi thư đề nghị Tổng thống Israel Isaac Herzog ban lệnh ân xá cho Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong vụ xử tham nhũng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi thư đề nghị Tổng thống Israel Isaac Herzog ban lệnh ân xá toàn phần cho Thủ tướng Benjamin Netanyahu, người đang bị xét xử trong các cáo buộc tham nhũng.

Trong bức thư do người phát ngôn của Tổng thống Israel công bố, ông Trump viết: “ Tôi kêu gọi ngài ân xá hoàn toàn cho Benjamin Netanyahu, một Thủ tướng thời chiến kiên định và quả quyết, người đang dẫn dắt Israel bước vào thời kỳ hòa bình”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Israel Netanyahu. (Ảnh tư liệu: Reuters)

Đối với hầu hết các nguyên thủ khác, hành động này là sự can thiệp hiếm thấy vào chính trị nội bộ của một quốc gia khác. Tuy nhiên, đây chỉ là động thái mới nhất của ông Trump nhằm thể hiện sự ủng hộ với một trong những đồng minh quốc tế thân cận nhất.

Ông Netanyahu đang đối mặt với các cáo buộc gian lận, hối lộ và lạm dụng tín nhiệm trong 3 vụ án riêng biệt, khởi tố từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump. Thủ tướng Israel bác bỏ toàn bộ cáo buộc và khẳng định mình vô tội.

“Dù tôi hoàn toàn tôn trọng tính độc lập của hệ thống tư pháp Israel, tôi tin rằng vụ án chống lại Bibi (biệt danh của ông Netanyahu) là vụ truy tố mang động cơ chính trị và vô căn cứ” , Tổng thống Mỹ viết trong thư, nhắc đến việc hai ông từng “chiến đấu cùng nhau” chống lại Iran.

Theo quy định, dù chức vụ Tổng thống Israel mang tính nghi lễ, ông Herzog có quyền ban ân xá. Tuy nhiên, yêu cầu này phải do người bị kết án, đại diện pháp lý hoặc thân nhân của họ đệ trình. Cho đến nay, ông Netanyahu và những người thân cận chưa gửi bất kỳ đơn xin ân xá nào.

Văn phòng Tổng thống Herzog ra thông báo cho biết ông “đánh giá cao” ông Trump, ghi nhận “sự ủng hộ bền bỉ dành cho Israel, những đóng góp to lớn trong việc đưa con tin trở về, thúc đẩy thay đổi Trung Đông và bảo vệ an ninh của Israel”. Tuy nhiên, thông báo cũng nhấn mạnh rằng “người muốn được ân xá phải gửi đơn theo đúng thủ tục quy định”.

Tổng thống Trump tiếp tục ủng hộ đồng minh quốc tế

Ông Trump từng nhiều lần bình luận về vụ xét xử ông Netanyahu. Tháng 6 vừa qua, sau cuộc chiến kéo dài 12 ngày giữa Israel và Iran, ông viết trên mạng Truth Social rằng đây là “một cuộc săn phù thủy lố bịch”, sử dụng lại cách nói mà ông thường dùng để mô tả các vụ kiện chống lại ông.

Tháng trước, trong chuyến thăm ngắn tới Israel, Tổng thống Mỹ cũng nêu vấn đề ân xá trong bài phát biểu tại Quốc hội Israel khi quay sang nói với ông Herzog đang ngồi gần: “Ngài Tổng thống, sao ngài không ân xá cho ông ấy?”.

Bức thư mới của Tổng thống Trump gây tranh luận gay gắt trong chính trường Israel. Bộ trưởng An ninh Quốc gia Israel Itamar Ben-Gvir viết trên mạng X: “Tổng thống Herzog, hãy nghe lời Tổng thống Trump! ” và cho rằng các cáo trạng chống lại ông Netanyahu “đã trở thành sự sỉ nhục cho hệ thống công tố”.

Trong khi đó, lãnh đạo đối lập Yair Lapid nói: “Luật Israel quy định rõ điều kiện đầu tiên để được Tổng thống ân xá là người đó phải thừa nhận tội lỗi và bày tỏ sự hối hận”.

Ông Netanyahu là Thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Israel bị truy tố hình sự khi đang tại vị. Phiên tòa xét xử ông với các cáo buộc hối lộ, gian lận và lạm dụng tín nhiệm bắt đầu từ tháng 5/2020.

Lời khai của chính ông được bắt đầu vào tháng 12/2024 nhưng liên tục bị hoãn theo yêu cầu của phía bị cáo. Với tiến độ hiện nay, giới quan sát dự đoán quá trình xét xử có thể kéo dài thêm nhiều năm.

Đây không phải lần đầu tiên ông Trump tìm cách can thiệp vào các vụ án quốc tế đang diễn ra. Tháng 7 vừa qua, ông kêu gọi chính quyền Brazil dừng truy tố cựu Tổng thống Jair Bolsonaro, nói rằng Bolsonaro “không phạm tội gì ngoài việc chiến đấu vì người dân”.

Tháng 4, ông cũng lên tiếng bênh vực lãnh đạo cực hữu Pháp Marine Le Pen sau khi bà bị cấm tranh cử trong 5 năm vì tội biển thủ quỹ Liên minh Châu Âu.

“Đó là cùng một ‘kịch bản’ đã được dùng chống lại tôi” , ông Trump viết.